Ovos azuis, maxia ou realidade?
Xul
Pensabas que os ovos azuis son só un bonito adorno? Seguramente crías que esas vistosas fotografías de ovos de cores (azulados, sobre todo) que se mostran en Redes Sociais ou Internet forman parte dunha montaxe fotográfica ou dunhas mans habilidosas coa pintura e o pincel. Pero nada máis lonxe da realidade.
Os ovos azuis existen, son perfectamente naturais e proceden dunhas determinadas razas de galiñas que se distinguen por unhas condicións xenéticas especiais.
Pero para entender por que a súa casca é azul debemos primeiro coñecer como se forma esta parte do ovo no interior da galiña.
Como se forma a casca dos ovos azuis
O ovo e a súa casca, perfecto envase protector, é un dos máis claros exemplos dos procesos de mineralización que frecuentemente se dan na natureza.
Do mesmo xeito que no útero materno fórmanse os ósos e os dentes do bebé, a casca do ovo vaise conformando no útero ou glándula cascarógena da galiña mediante a transmisión das calidades dun mineral (neste caso, carbonato de calcio) a unha substancia, para posteriormente cristalizar e formar unha nova estrutura.
Así, ao longo dun proceso que dura máis ou menos 20 horas, o calcio vai chegando a través do torrente sanguíneo ao útero.
Calcúlase que para formar unha casca completa o sangue debe pasar unhas oitenta veces polo oviducto (así é como se denomina o aparello reprodutor das galiñas) dentro do seu sistema circulatorio.
Ademais, para que se produza a calcificación e, por tanto, a formación da casca, o interior do ovo azul (que ten un aspecto idéntico ao dos ovos marróns ou brancos) debe estar bañado no fluído uterino.
Finalmente, entre 2 e 4 horas antes da posta interrómpese este proceso de mineralización.
A biliverdina, o pigmento que tingue os ovos azuis
Pero o carbonato cálcico non é o único que se deposita na casca durante as horas nas que se forma. Tamén interveñen algúns pigmentos orgánicos, que son os que dan cor ao ovo.
Por exemplo, a protoporfirina é un pigmento que se atopa nos glóbulos vermellos das galiñas. Esta substancia avermellada deposítase nas cascas (sempre brancas, debido ao calcio) e tíngueas ata lograr ovos marróns ou “morenos”, como tamén son coñecidos.
No caso dos ovos azuis, unha encima que se segrega na parte distal do oviducto dalgunhas razas de galiñas transforma a hemoglobina en biliverdina, pigmento verdoso que tingue así mesmo a calcita branca da casca.
Así pois, a maior ou menor intensidade da biliverdina dá lugar a ovos azuis nunha ampla gradación: dos intensos celestes ao tenues verde-azulados.
Que galiñas poñen ovos azuis?
É importante aclarar que só as galiñas de determinadas razas, debido ao seu especial xenética, poden poñer ovos azuis.
Non serve de nada proporcionar un determinado alimento -como algunhas persoas cren, erroneamente- ou o que é peor, introducir colorantes na súa dieta.
A cor azul dos ovos depende única e exclusivamente da xenética, predeterminada pola raza da galiña.
Así, entre as galiñas de ovos azuis máis coñecidas figura a araucana chilena, ou as razas lushi e dongxiang, ambas as procedentes de China.
A galiña araucana é tan prezada en Chile que goza dunha protección especial e é considerada patrimonio nacional. Coñécese mundialmente desde 1880, cando se acharon entre os mapuches, tribo indíxena do centro-sur chileno. Foi entón cando se rexistraron as súas especiais características.
As araucanas poden dar ovos máis ou menos azulados en función das súas subvariedades: desde as cores intensas das galiñas huirrupel, trintre, patoja, retallo ou copetona ata os máis apagados e tirando a verdosos das negras completas, perdicitas ou tejuelas.
Unha curiosidade: Sabías que o responsable da especial xenética “azul” da galiña araucana é un retrovirus, o EAV-HP?
Este virus integra o seu material xenético no seu hospedador, é dicir, na galiña e consegue incorporar un xene no xenoma da araucana, que cambia a química das súas cascas, tomando a biliverdina da súa bilis para tinguilas.
Como conseguir ovos azuis “con truco”
As galiñas araucanas son moi prezadas e difíciles de conseguir no mercado, por iso é raro atopar ovos azuis en España.
Con todo, se non queres renunciar a este capricho, non tes máis que comprar colorante alimentario ou zume de arándano ou de amora, botalo nun cunco, mergullar e empapar uniformemente varios ovos brancos e deixalos secar nunha caixa de ovos de cartón.
Por suposto, tes moitas máis imaxinativas opcións para pasar unha boa tarde de manualidades e ovos. Os nenos entretéñense unha barbaridade pintándoos e ti conseguirás un elemento decorativo precioso para adornar a túa cociña ou unha mesa de festa.
En definitiva, os ovos azuis non son cousa de maxia, senón un bonito e escaso capricho da natureza e, polo mesmo, moi apreciados no mundo enteiro. Así pois, se algunha vez chegas a poder gozar dalgún, non teñas dúbida de que te atopas ante un momento único.
FONTES
Huevos Azules, qué gallina los pone y todo sobre ellos
Gustouche este artigo? Pois ofrecémosche moito máis! Subscríbete ao noso boletín e recibirás un libro dixital gratuíto!
