Descubrindo as galiñas: galiña araucana ou mapuche

A galiña araucana ou galiña Mapuche é orixinaria do sur de Chile e é famosa no mundo enteiro por poñer ovos azuis.

Trátase dunha ave moi antiga que ten unha orixe moi discutida, aínda que o máis probable é que fora criada polos indios Mapuche dende tempos precolombinos, de aí o seu segundo nome.

De feito, a referencia escrita máis antiga sobre esta galiña data de 1520: unha crónica española onde se menciona o seu achado na Península de Arauco. Por este motivo, a exótica pita que poñía ovos azuis recibiu o nome de Araucana.

Sen embargo, hai teorías baseadas en investigacións xenéticas que apoian a relación entre as galiñas araucanas e outras procedentes da Polinesia que supostamente terían chegado ao sur de Chile e Arxentina alomenos un século antes da chegada dos españois.

Non obstante, isto nunca se chegou a demostrar e o único que parece seguro é que as galiñas Araucanas proceden dun cruce doutras dúas galiñas poñedoras de ovos de cor azul: a galiña Collonca (que non ten cola) e a galiña Quetro, cuxos ovos tiran máis a azul verdoso.

Particularidades da galiña Araucana

As verdadeiras galiñas Araucanas son escasas e polo mesmo, moi apreciadas no mercado de criadores avícolas.

En Europa só contan cun século de crianza; non foi até 1921 cando se presentaron no Congreso Mundial de Avicultura dos Países Baixos, onde causaron sensación polos seus azulados ovos.

Esta ave está considerada de dobre propósito, é dicir, críase para aproveitar os seus ovos e a súa carne, aínda que hoxe en día, e dada a popularidade que cobrou a raza, os criadores tratan, así mesmo, de reservar algunhas galiñas para a reprodución e posterior venda de novos exemplares.

E é que os seus ovos, que poden cotizarse ao triplo que os brancos ou os morenos, son especialmente apreciados en alta hostalería e establecementos gourmet, polo seu exquisito sabor e a orixinalidade do ton da súa casca.

A pesar de todo, non son máis ricos en nutrimentos, como ás veces se afirma. En realidade, o valor nutricional de todos os ovos (brancos, morenos ou azulados) é moi semellante.

Este mito de que “os ovos azuis son máis saudables” provocou nos anos 60 unha demanda extraordinaria. Algúns criadores pouco escrupulosos, aproveitando este interese do público gourmet, comezaron a comercializar ovos de galiñas Ameraucanas, Easter Eggers e outras portadoras do xene do ovo azul, facéndoos pasar por ovos de Araucanas, moito máis raras e, polo mesmo, máis valiosos.

Hoxe en día esta confusión continúa, así que, se queres criar unha galiña Araucana, infórmate ben antes de adquirir os teus exemplares e esixe os correspondentes certificados oficiais.

Características da galiña Araucana

A plumaxe da galiña Araucana é variada e solta, e ás veces mestura o negro e o branco, aínda que tamén se pode atopar en cores azuladas e brancas.

En xeral, é frecuente velas envoltas en plumas negras, azuis ou brancas salpicadas de negro.

Pero as características en verdade reveladoras da Araucana son o seu queixo de plumas pequenas, as súa orelliñas vermellas e os curiosos ariños de plumas que as protexen, parecidas ás do peito.

Tamén é posible recoñecelas pola súa crista, pequena e tripla, ás veces en tons rosados.

Son galiñas de tamaño mediano, moi relaxadas, e soen presentar un peso promedio de 2,7 qg para o galo e de 2,2 qg na galiña.

Debido aos seus ollos avermellados poden dar a impresión de “ariscas”, pero na realidade teñen un excelente carácter, dócil e amigable, polo que poden ser excelentes aves de compañía en casas de campo.

A galiña dos ovos azuis

Os ovos azuis da Araucana son únicos: a súa cor é rechamante e orixinal. A súa casca pode oscilar entre o azul pálido, o azul verdoso ou incluso o celeste. Ademais, teñen unha xema de maior tamaño e unha casca moi resistente, o que facilita a súa conservación.

Ao ser a Araucana unha galiña de dobre propósito, non pon moitos ovos como outras razas poñedoras, pero nun ano esta ave pode chegar a darche uns 130 ovos duns 55g cada un, sempre e cando estea ben coidada, claro está.

A preciosa cor azulada destes ovos débese a unha enzima que posúen as galiñas Araucanas e que segregan na parte distal dos seu oviduto.

Esta enzima transforma a hemoglobina da ave en biliverdina, un pigmento verdoso orgánico que tingue os ovos en distintos tons azulados, dependendo da súa maior ou menor densidade e intensidade.

Aínda hai xente que ten reparos cando contempla estes ovos azuis, e pensa que foron sometidos a manipulación xenética ou mesmo tinguidos nun proceso industrial, pero na realidade son igual de comestibles que os marróns ou brancos.

Empréganse en cociña en moitas receitas, tanto en pratos salgados coma en sobremesas.

En definitiva, non podemos máis que concluír que a galiña Araucana é unha das máis orixinais que existen.

E non só polos seus máis que famosos ovos azuis, senón tamén pola súa antiga historia, a súa plumaxe e polos ariños de plumas que arrodean as súas orelliñas.

A Araucana, sen dúbida, é outro exemplo palpable de como as razas de galiñas non deixan de sorprendernos coas súas distintas e orixinais características.

Gustouche este artigo? Pois ofrecémosche moito máis! Subscríbete ao noso boletín e recibirás un libro dixital gratuíto!