Sabías que no mundo existen 2.629 razas de galiñas rexistradas? Pois, aínda que pareza incrible, este é o número exacto do último censo, todas elas coas súas características distintivas e trazos diferenciadores.
Segundo establece o Sistema de Información de Diversidade de Animais Domésticos, 1.347 proceden de Europa e 742 en América. A España correspóndenlle nada menos que 32 razas autóctonas.
Con todo, e a pesar do elevado número de estirpes que se orixinaron en Occidente, crese -e así o testemuñan distintos estudos xenéticos realizados- que a maioría de razas de galiñas procede de Asia e que a súa crianza ou domesticación comezou nese continente hai 7.000 anos. Desde aí foron estendéndose por todo o mundo.
En concreto, a segunda metade do século XIX marcou un momento clave, sobre todo en Gran Bretaña, onde se produciu unha auténtica “febre” ou interese inusual polas razas de galiñas.
As clases altas interesáronse en novos cruces, e non só para lograr unha maior produción de ovos ou de carne, senón con propósitos ornamentais. Por iso, a partir de 1850 van xurdindo novas razas que aos poucos se estenderon por América do Norte.
Examinemos que tipos de galiñas hai e como se poden clasificar segundo os distintos criterios.
Razas de galiñas segundo o seu propósito
Todas as razas de galiñas poden clasificarse segundo o propósito da súa cría.
Así, existen diferentes razas, perfeccionadas ao longo dos séculos mediante cruces sucesivos, para a posta de ovos, para carne, ou de dobre propósito.
As primeiras son as chamadas galiñas poñedeiras e se crían en calquera granxa avícola. Naturalmente, en Pazo de Vilane optamos por este tipo de galiñas, concretamente a Lohmann, unha excelente poñedeira, robusta e moi adaptada á climatoloxía galega.
As de dobre propósito son aquelas razas preferidas por pequenas explotacións domésticas, porque delas trátase de aproveitar tanto a carne como os ovos. Este tipo de galiñas xogan un extraordinario papel en países en vías de desenvolvemento, xa que grazas a elas millóns de familias atopan un medio fácil e rendible de gañarse o sustento.
De feito, é moi común o que as familias de países pobres empreguen o seu excedente de ovos para a venda en mercados locais ou para troco de produtos cos seus veciños.
Atopamos dous claros exemplos de galiñas de dobre propósito na Orpington ou na Sussex.
Tipos de razas de galiñas segundo o seu tamaño
Si, hai diferenzas considerables no tamaño das distintas razas de galiñas. Hainas pequenas (mesmo, moi pequenas) medianas, e grandes ou xigantes.
Por exemplo, a galiña serama avulta o que unha pomba, mentres que a cochinchina, unha galiña cun aspecto moi peculiar polo abundante emplumado das súas patas, pode presumir de gran tamaño.
Razas de galiñas segundo a súa procedencia xeográfica
- Asiáticas: Son as razas máis antigas; moitas proceden de China. Adoitan ser aves grandes e pesadas, con moitas plumas, mesmo nas patas. Adáptanse ben ao frío, pero non son moi boas poñedeiras. As razas de galiñas asiáticas máis habituais son: a Langshan, a Brahma e a Cochinchina.
- Mediterráneas: as características principais destas razas son a cor branca da súa orelliñas, o peso lixeiro e o tamaño mediano. A mellor raza de galiña mediterránea para a produción de ovos é a Leghorn branca.
- Norteamericanas ou atlánticas: aínda que pola súa denominación poderiamos pensar que proceden de América, en realidade as súas raíces afúndense nas razas europeas e algún híbrido de razas asiáticas. As galiñas de raza americana afán ser grandes e resisten ben o frío, o que as converte en boas poñedeiras tamén no inverno. Como curiosidade, moitas delas contan con orelliñas vermellas. A raza de galiña norteamericana máis coñecida e utilizada é a Rhode Island.
Tipos de razas de galiñas segundo a súa orixe
Por último, as razas de galiñas poden clasificarse atendendo a como se orixinaron. Seguindo este criterio podemos ordenalas en razas autóctonas e razas híbridas.
As primeiras son razas de galiñas con procedencia orixinaria dunha determinada comarca ou rexión, e contan con características propias concretas, debido á súa adaptación ás condicións climáticas do seu territorio.
Sen ir máis lonxe, a Galiña Utrerana, a Galiña Castelá Negra, ou a Galiña de Mos son razas de galiñas autóctonas españolas en perigo de extinción que se adecúan ás particularidades do clima andaluz, castelán ou galego, respectivamente.
Afortunadamente, moitos produtores locais están a realizar un extraordinario traballo revalorizando estas razas para preservalas.
Pola súa banda, as híbridas proceden de cruces entre razas xa existentes co fin de conseguir as mellores características para o seu propósito.
É dicir, a partir da selección duns determinados trazos en individuos dalgunhas estirpes (tales como mellor posta de ovos, maior resistencia, menor consumo de comida…) os criadores logran novas razas de maior potencialidade.
Deste xeito, conseguíronse razas de galiñas moi interesantes, con postura excelente, moi robustas, e pouco propensas ás enfermidades, como a Lohmann, considerada a mellor poñedeira de ovos marróns.
Razas de galiña
Como ves, apaixónanos o mundo das galiñas e as súas distintas razas. Ata a data, describimos todas as que podes ver máis abaixo, pero seguimos investigando e ampliando información cada día. Queres que falemos dalgunha raza en particular? Escríbenos!