Día Internacional dos Bosques

O 21 de marzo celebramos o Día Internacional dos Bosques, unha conmemoración auspiciada por Nacións Unidas que trata de concienciar achega do incalculable valor que teñen os bosques para a conservación da vida no planeta. Este ano o lema elixido é “Bosques: consumo e produción sostibles” e o obxectivo é lograr que todos elixamos a madeira sostible.

Aínda que apenas nos deamos conta, case cada acción das nosas vidas depende da conservación dos bosques. Porque sen os bosques non habería auga, e sen ela non poderiamos vivir: usámola para beber e conservarnos sans, pero tamén para a nosa hixiene, lavar a roupa e utensilios, producir todos os alimentos que consumimos (vexetais e animais), ou fabricar electricidade…

En efecto, demostrouse que os arboredos atraen as choivas e ademais son fonte infinita de riqueza. Sabías que, segundo a ONU, máis de 1.600 millóns de persoas dependen directamente dos bosques porque deles obteñen alimento, medicina, combustible e abrigo?

De aí a importancia do Día Internacional dos Bosques, unha celebración na que todos deberiamos implicarnos e colaborar na medida das nosas posibilidades.

Se conservamos mellor os bosques, lograremos unha mellor calidade do aire que respiramos (porque as árbores compensan as emisións de CO2) conservaremos e mesmo aumentaremos as miles de especies vexetais e animais que habitan neles (un 80% das mundiais), e erradicaremos a pobreza das poboacións rurais.

E é que a ONU considera que unha xestión sostible dos bosques podería supoñer a ferramenta definitiva de desenvolvemento de moitas persoas que viven no rural e non queren abandonar os seus lugares de orixe.

Neste sentido, é necesaria unha boa xestión da madeira que producen os bosques. Grazas a pódalas e á limpeza de restos vexetais –sempre necesarias para a boa saúde dos arboredos- prodúcese leña e outros combustibles sostibles, como pellets. Ademais, a madeira emprégase en cociñas, mobles, utensilios, novas fibras para tecer roupa…

Novas tecnoloxías para a preservación dos bosques

Nalgúns países xa se están desenvolvendo novas tecnoloxías co fin de aproveitar todos os recursos que nos brindan os bosques. O uso de drons e da intelixencia artificial serve para a prevención de incendios, así como para poñerlles freo unha vez desatáronse.

Un exemplo de como a tecnoloxía pode axudar á xestión e conservación dos bosques quedou patente durante os recentes incendios forestais de Australia. Neste desafortunado evento de 2020 os expertos manexaron multitude de sensores e unha potente plataforma de xestión de datos (Digital Earth Australia Hotspots)

que proporcionou información en tempo real daquelas zonas boscosas con niveis de radiación infravermella fose do normal.

Deste xeito, puideron adiantarse e desprazar equipos ás zonas en perigo. Na actualidade, séguese traballando con tecnoloxías punteiras, como o Global Forest Watch que emprega imaxes satelitales e algoritmos para detectar a taxa de deforestación dun bosque determinado, detectando algún cambio ou incidente e a súa evolución.

O bosque galego: un ben incalculable

Todo o que coñece Galicia por primeira vez queda prendado da súa exuberante paisaxe, sobre todo cando contempla a inmensidade das súas fragas, que parecen non ter fin.

A fraga galega namora e impresiona á vez porque a espesura das súas copas non permite penetrar a luz do sol, propiciando un ambiente húmido, escuro e misterioso. É neste tipo de bosque, onde non interveu a man do home e poden verse liques, musgos e fentos pouco comúns, onde verdadeiramente apréciase a grandeza da natureza.

Tan arraigado está o bosque e tan unido ao alma galega que uno dos seus fillos predilectos, o escritor Wenceslao Fernández-Flórez, dedicoulle a súa obra máis recoñecida, “O bosque animado”, por cuxas páxinas pasean almas en pena, peregrinos namorados e ata irmandades de gatos salvaxes.

De entre todas as fragas ou bosques autóctonos galegos brilla sen dúbida a carballeira, cuxas distintas tonalidades axudan a situar o transcurso cíclico dos meses e as estacións. Con todo, é bastante común atopar nas fragas galegas outras especies que conviven en harmonía cos carballos, como os castiñeiros, acivros, loureiros, espiños, froiteiros silvestres ou sobreiras.

O carballo é unha árbore forte que pode superar os 50 metros de altura, pero require de chans húmidos e profundos. Por iso atopa o seu hábitat ideal nos fértiles vales e suaves ladeiras das distintas comarcas galegas. E precisamente a nobreza, fortaleza e porte desta árbore inspiráronnos en 1996 á hora de definir os nosos valores e o logotipo de Pazo de Vilane, inspirado na súa folla.

Desafortunadamente, non todos os bosques galegos son autóctonos. Desde a prehistoria ata os nosos días explotáronse (non sempre con acerto) os bosques en Galicia, minguándoos ou danándoos, de maneira que o que nos chegou é só unha pequena parte da gran riqueza que orixinariamente existía.

Ademais, no último século, e dada a rendibilidade xerada pola xestión forestal, repoboáronse amplas zonas en moitas comarcas galegas con especies foráneas de rápido crecemento, como o eucalipto. Estas reveláronse moi prexudiciais, pois demandan moita auga e terreo, de modo que impiden o desenvolvemento natural das especies arbóreas autóctonas.

En Pazo de Vilane somos moi conscientes da importancia de preservar e potenciar os bosques galegos. Por este motivo, a través do noso concurso 1 idea, 1 arbore, que en 2022 chegou á súa 9a Edición, plantamos unha árbore por cada idea de reutilizar a nosa caixa de ovos de cría en liberdade enviada polos nosos seguidores. Ao longo dos anos estivemos plantando centos de árbores nas granxas do Pazo, repartidas por toda a comarca da Ulloa (Lugo), que serven de acubillo ás nosas galiñas gandeiras..

Ademais, neste 2021 plantaremos o el bosque do 25 aniversario para celebrar con este acto simbólico todo o que recibimos da natureza galega.

En conclusión, é necesario coidar e defender os bosques autóctonos galegos, pois forman parte do noso patrimonio ambiental e paisaxístico e as súas especies están ameazadas por outras foráneas.

O Día Internacional dos Bosques supón unha excelente maneira de lembrarnos que preservalos para as xeracións futuras debe ser nosa prioridade. Non podemos deixarlles mellor legado.

¿Te ha gustado este artículo? ¡Pues te ofrecemos mucho más!

¡Suscríbete a nuestro boletín y recibirás gratis un libro digital!